Co rozumiemy poprzez okazjonalny przewóz osób? Na jakich zasadach może być prowadzony? Jakie warunki trzeba spełnić, aby móc go realizować zgodnie z obowiązującymi przepisami?
W tym artykule przeczytasz:
Czym jest okazjonalny przewóz osób?
Przepisy ustawy o transporcie drogowym definiują przewóz okazjonalny jako rodzaj transportu osób do miejsca docelowego pojazdem samochodowym, który nie mieści się w ramach usług regularnych w tym przewozu regularnego specjalnego ani przewozu wahadłowego.
Usługi regularne to takie, które odbywają się według ustalonego rozkładu jazdy, na wyznaczonej trasie, co zwykle kojarzy się z publicznym transportem osób. Przewóz wahadłowy to zorganizowany, wielokrotny transport grup ludzi z jednego miejsca do tego samego miejsca docelowego, realizowany tam i z powrotem.
Wykonywanie przewozu okazjonalnego, zarówno w transporcie krajowym, jak i międzynarodowym, polega na kursowaniu bez stałego rozkładu jazdy. To oznacza, że przewóz okazjonalny jest elastyczny i nie podlega stałym trasom ani harmonogramom, co jest charakterystyczne dla wycieczek autokarowych, wynajmowania pojazdów na specjalne okazje czy też innych jednorazowych zleceń transportowych.
Przepisy dotyczące przewozu okazjonalnego
Najistotniejsze przepisy dotyczące przewozu okazjonalnego zostały zawarte w Ustawie o transporcie drogowym z 6 września 2001 roku, a także w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1073/2009, które określa zasady dostępu do międzynarodowego rynku usług autokarowych i autobusowych. Dodatkowo, przewóz okazjonalny jest również regulowany przez rozporządzenie w sprawie wspólnych zasad dostępu czyli umowę Interbus, dotyczącą międzynarodowych przewozów pasażerów autokarami i autobusami.
Zgodnie z Ustawą o transporcie drogowym (art. 18 ust. 4a),okazjonalny przewóz osób może być realizowany pojazdami zaprojektowanymi do przewozu więcej niż 7 osób (włączając kierowcę). Oznacza to, że do takich przewozów mogą być wykorzystywane busy, autobusy, autokary, a także samochody osobowe i pojazdy zabytkowe spełniające te kryteria. Regulacje te pozwalają na szeroki zakres środków transportu, umożliwiając elastyczne dostosowanie do potrzeb okazjonalnego przewozu osób, zarówno w skali krajowej, jak i międzynarodowej.
Przewóz okazjonalny – czy trzeba posiadać licencję?
Wykonywanie przewozu okazjonalnego wymaga uzyskania odpowiedniej licencji, dotyczy to każdego przedsiębiorcy, który wykonuje takie przewozy w sposób zarobkowy, czyli jako część prowadzonej działalności gospodarczej. Wymóg ten jest istotny, by zapewnić bezpieczeństwo i jakość usług transportowych. Istnieją trzy główne rodzaje licencji, które należy posiadać w zależności od typu przewożonych osób i pojazdu:
- Licencja na wykonywanie krajowego transportu drogowego pojazdem osobowym – dotyczy przewozu osób samochodami osobowymi, które nie mieszczą więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą. Taka licencja jest wymagana dla firm oferujących np. wynajem z kierowcą na okazjonalne przejazdy.
- Licencja na wykonywanie krajowego transportu drogowego busem – przeznaczona dla pojazdów przewożących co najmniej 7 i maksymalnie 9 osób łącznie z kierowcą. Jest to kategoria, która najczęściej dotyczy przewoźników realizujących okazjonalne przewozy mniejszymi grupami, np. wycieczki, transfery lotniskowe.
- Licencja na transport drogowy taksówką – specyficzna licencja dla przedsiębiorców świadczących usługi taxi, czyli przewozy osób samochodem osobowym na zlecenie z miejsca na miejsce, zazwyczaj w obrębie określonego terytorium miasta lub gminy.
Aby uzyskać jedną z wymienionych licencji, przedsiębiorca musi spełnić określone wymagania, które mogą obejmować m.in. warunki dotyczące pojazdów, kwalifikacji zawodowych kierowców, a także stanu finansowego firmy. Wymogi te mają na celu zapewnienie, że usługi transportowe będą realizowane na wysokim poziomie, z należytą dbałością o bezpieczeństwo i komfort podróżnych.
Zezwolenie na przewóz okazjonalny nie jest potrzebne, jeśli: na całej trasie przejazdu przewozi się tę samą grupę osób tym samym pojazdem samochodowym i dowozi się ją do miejsca początkowego.
Jakie warunki trzeba spełnić by wykonać okazjonalny przewóz osób.
Pamiętaj że przewóz okazjonalny wykonuje się pojazdem samochodowym przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu powyżej 7 osób łącznie z kierowcą.
Aby móc wykonywać przewóz okazjonalny w ramach krajowego transportu drogowego, przedsiębiorcę świadczącego usługi przewozowe należy wyposażyć w licencję wydaną przez starostę powiatowego. Okres ważności takiej licencji waha się od 2 do 50 lat. Proces ubiegania się o licencję wymaga spełnienia szeregu warunków, które zapewniają, że usługi będą świadczone na odpowiednim poziomie, zgodnie z obowiązującymi przepisami i standardami bezpieczeństwa.
Warunki niezbędne do spełnienia, by móc otrzymać licencję, to między innymi:
- Dobra reputacja: Osoba ubiegająca się o licencję nie może być skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwa umyślne przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, wiarygodności dokumentów, mieniu, przestępstwa gospodarcze oraz przestępstwa z dziedziny prawa pracy.
- Brak zakazu działalności gospodarczej: Osoba nie może posiadać prawomocnego orzeczenia zakazującego prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego.
- Stan finansów przedsiębiorstwa: Przy składaniu wniosku o licencję, konieczne jest przedstawienie dokumentacji finansowej dla wszystkich zgłoszonych pojazdów. Przedsiębiorstwo musi dysponować środkami w wysokości 9000 euro na pierwszy pojazd oraz 5000 euro na każdy kolejny zgłoszony pojazd.
- Własność pojazdów: Wnioskodawca musi być właścicielem lub współwłaścicielem wszystkich pojazdów wykorzystywanych do przewozu okazjonalnego. Alternatywnie, pojazdy mogą być używane na podstawie umowy leasingu.
Procedura uzyskania licencji ma wykonywanie prze trwa miesiąc, choć w wyjątkowych sytuacjach może zostać przedłużona do dwóch miesięcy. Te wymagania gwarantują, że przewozy okazjonalne będą realizowane przez odpowiedzialne i finansowo stabilne podmioty, co przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa i jakości świadczonych usług transportowych.
Jak dostać zezwolenie na wykonywanie międzynarodowych przewozów okazjonalnych?
Aby dokonać międzynarodowych okazjonalnych przewozów pasażerów, przedsiębiorcy muszą spełnić określone wymogi i uzyskać niezbędne zezwolenia, w zależności od typu pojazdu oraz kierunku przewozu. Oto podsumowanie kluczowych informacji na ten temat:
Przewozy w ramach Unii Europejskiej
- Małe pojazdy (do 9 osób łącznie z kierowcą): Dla takich przewozów licencja nie jest wymagana.
- Autobusy i autokary: Istnieje obowiązek posiadania licencji uprawniającej do takiej działalności. Wymaga to posiadania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego oraz certyfikatu kompetencji zawodowych. Dokumenty te, wraz z innymi wymaganymi oświadczeniami i dokumentacją, należy złożyć do weryfikacji. Licencję wspólnotową wydaje Główny Inspektor Transportu Drogowego.
Przewozy do Rosji, Ukrainy i Białorusi
- Wszystkie pojazdy: Wymagana jest licencja na międzynarodowe przewozy okazjonalne, ponieważ te kraje nie należą do Unii Europejskiej ani do EFTA. ten przewóz wymaga również zgody na przewóz okazjonalny (WZO) wydawaną przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego.
Wniosek o Zezwolenie na Wykonywanie Międzynarodowych Przewozów Okazjonalnych (WZO)
- Wymagania: Aby ubiegać się o WZO, konieczne jest posiadanie zezwolenia na międzynarodowe przewozy okazjonalne oraz licencji wspólnotowej.
- Zawartość wniosku: Wniosek powinien zawierać szczegółowy wykaz terminów, plan trasy (z przebiegiem przez przejścia graniczne), numery rejestracyjne pojazdów, harmonogram pracy kierowcy oraz kopię umowy z klientem.
- Ważność zezwolenia: Zezwolenie WZO jest ważne na dany rok kalendarzowy i jest wymagane nawet podczas jazdy pustym pojazdem po wykonanym przewozie.
Posiadanie wszystkich wymaganych dokumentów i licencji jest niezbędne, by legalnie wykonywać międzynarodowe przewozy okazjonalne. Zapewnia to również bezpieczeństwo i wiarygodność usług transportowych, a także zgodność z międzynarodowymi normami i przepisami.
Zachęcamy do śledzenia profilu Tachospeed na Facebooku oraz strony internetowej Tachospeed. Znajduje się tam więcej informacji ze świata transportu, artykuły eksperckie, baza wiedzy czy szeroki wybór szkoleń.
