Ostatnie miesiące 2024 roku zapowiadają się niezwykle ciekawie dla branży transportowej. Od kilku dobrych miesięcy słyszymy o postulatach przedsiębiorców transportowych o obniżenie składki do ZUS o połowę, czy też przywróceniu diet zagranicznych dla kierowców wykonujących międzynarodowe przewozy, które to stały się historią wraz z wejściem w życie kolejnych zmian wynikających z Pakietu Mobilności 2 lutego 2022 roku. Kolejne miesiące mijają, a nic w powyższej kwestii się nie zmienia. Rządzący zdają się być nieugięci, za to 26 sierpnia został opublikowany, nienapawający optymizmem, projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, którego autorem jest Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Spis treści:
Koniec z dyżurami w minimalnym wynagrodzeniu!
Najważniejszą zmianą dla branży transportowej przewidzianą w projekcie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu jest zapis, niepozwalający umieszczać dodatkowych składników wynagrodzenia obok wynagrodzenia zasadniczego w celu osiągnięcia kwoty minimalnego wynagrodzenia co jest nagminnie stosowane przy zawieraniu umów o pracę z kierowcami. Jest to ogromna zmiana, która przyniesie niemałe wzrosty kosztów firm transportowych! W artykule 15 projektu ustawy przeczytamy:
Wysokość wynagrodzenia zasadniczego pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego w trybie art. 6.
Jeżeli w takiej formie zostanie zatwierdzony projekt ustawy, to będzie oznaczało koniec w konstruowanie umów zbudowanych z wynagrodzenia zasadniczego, dodatku za dyżur oraz innych składowych, których celem jest aktualnie dobicie do kwoty 4300 złotych brutto na umowie (przy zatrudnianiu kierowcy na cały etat w ramach umowy o pracę). Oznacza to znaczny wzrost kosztów wynikających z zatrudnienia kierowców, a więc z pewnością będzie to kolejny cios dla branży transportowej.
Link do pełnej treści projektu ustawy o minimalnym wynagrodzeniu.
Link do procesu legislacyjnego projektu ustawy o minimalnym wynagrodzeniu.
Wyższe kary finansowe za nieprawidłowe wypłacanie wynagrodzenia kierowcy
Kolejną istotną zmianą jest 50% wzrost możliwej do otrzymania grzywny przy niespełnieniu obowiązku prawidłowego wypłacania wynagrodzenia. Póki co jest to przedział od 1000 złotych do 30 tysięcy złotych. Planowana w projekcie zmiana zakłada nowe “widełki” od 1500 złotych do 45 tysięcy złotych! Informację na ten temat znalazły swoje miejsce w artykule 22 projektu ustawy, gdzie przeczytamy:
Art. 22. Kto, wbrew obowiązkowi, będąc przedsiębiorcą albo działając w imieniu przedsiębiorcy albo innej jednostki organizacyjnej:
1) wypłaca przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi wynagrodzenie za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług w wysokości niższej niż obowiązująca wysokość minimalnej stawki godzinowej,
2) nie wypłaca przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług, – podlega karze grzywny od 1 500 zł do 45 000 zł
Zmiana w terminie wypłaty wynagrodzenia kierowcy na umowie zlecenie
Ustawodawca przewiduje także zmiany w terminie wypłaty wynagrodzenia kierowców, zwanych zleceniobiorcami, a więc takimi, którzy są na umowie zlecenie. Tutaj pomysłem jest obowiązek wypłaty wynagrodzenia do 10 dnia kalendarzowego kolejnego miesiąca. Stanowi o tym artykuł 18 (pkt 7) projektu ustawy, gdzie przeczytamy:
7. W przypadku umów, o których mowa w ust. 6, wypłaty wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej dokonuje się, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego.
Automatycznie naliczane odsetki za opóźnienie wypłaty wynagrodzenia dla kierowcy
Następny punkt projektu ustawy z pewnością nie zadowoli firm, którym zdarzy się spóźnić się z wypłatą wynagrodzenia swoim pracownikom, bowiem naliczanie odsetek zostanie naliczane od pierwszego dnia zwłoki z jego wypłatą. W artykule 24 projektu ustawy przeczytamy:
§ 1. Jeżeli pracodawca opóźnia się z wypłatą wynagrodzenia za pracę, pracownikowi należą się odsetki za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które pracodawca odpowiedzialności nie ponosi.
§ 2. Odsetki, o których mowa w § 1, naliczane są przez pracodawcę od dnia następującego po dniu upływu terminu wypłaty wynagrodzenia za pracę i wypłacane łącznie z wypłatą tego wynagrodzenia.
§ 3. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie ustalane zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego.”
Ten zapis wydaje się być mocno ciekawy, zważając na fakt, że od 19 sierpnia 2023 roku obowiązuje ustawa o delegowaniu kierowców, która to pozwoliła na wypłatę wynagrodzenia kierowcy w dwóch ratach, a dokładnie:
Art. 26i. W drodze odstępstwa od art. 85 § 1 i 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, wynagrodzenie za pracę kierowcy wykonującego międzynarodowe przewozy drogowe, uznanego za pracownika delegowanego do celów dyrektywy 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług (Dz. Urz. WE L 18 z 21.01.1997, str. 1 – Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne rozdz. 5, t. 2, str. 431, Dz. Urz. UE L 252 z 19.09.2012, str. 59 oraz Dz. Urz. UE L 173 z 09.07.2018, str. 16), w rozumieniu krajowych przepisów państwa, na terytorium którego kierowca jest delegowany, może być płatne w dwóch ratach, w stałym i ustalonym z góry terminie:
- pierwsza rata, z dołu, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego:
- przypadku kierowców, których miesięczny przychód jest niższy niż przeciętne wynagrodzenie – w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę ogłoszonego albo ustalonego na podstawie art. 2 ust. 4 albo ust. 5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207),
- w przypadku kierowców, których miesięczny przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie – w wysokości przeciętnego wynagrodzenia;
2. druga rata, z dołu, niezwłocznie po ustaleniu pełnej wysokości wynagrodzenia, nie później jednak niż do 21 dnia następnego miesiąca kalendarzowego.”
Zgodnie z powyższym kierowcy będą mieli do czynienia z dwukrotną możliwością roszczenia sobie prawa do należnych im odsetek z tytułu błędnego wypłacania wynagrodzenia z pierwszej i drugiej raty.
Link do pełnej treści ustawy o delegowaniu kierowców.
Zwlekasz z wypłatą pracownikowi wynagrodzenia przez co najmniej 3 miesiące? Możesz zostać pozbawiony wolności na 2 lata!
Kolejnym ciekawym zapisem jest ten, który dotyczyć będzie pracodawców zwlekających z wypłatą wynagrodzenia za okres co najmniej 3-miesięczny. Do artykułu 218 Kodeksu Karnego zostanie dodany zapis o możliwym 2-letnim pozbawieniu wolności lub jego ograniczeniu. W artykule 26 projektu ustawy pojawił się taki oto zapis:
1b. Osoba określona w § 1a, która będąc zobowiązana do wypłaty wynagrodzenia za pracę, obowiązku tego nie wykonuje przez okres co najmniej 3 miesięcy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.”
Jedna stawka minimalnego wynagrodzenia na cały rok kalendarzowy czy dwukrotne jej ustalenie dla pierwszej i drugiej połowy roku?
Aby uporządkować dotychczasowy sposób określania kwoty minimalnego wynagrodzenia raz, a może dwa razy w danym roku, został przedstawiony dość interesujący pomysł jasno to doprecyzowujący. Mianowicie, w zależności od wysokości wskaźnika cen w danym roku wiadome będzie, czy przyszłoroczne minimalne wynagrodzenie zostanie określone raz i obowiązywać będzie od 1 stycznia danego roku, czy zmiany będą dwie, pierwsza od 1 stycznia i druga od 1 lipca danego roku kalendarzowego. Projekt ustawy zakłada w artykule 3 następujące parametry wskaźnika cen:
Art. 3. Jeżeli prognozowany na rok następny wskaźnik cen, o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 3, wynosi:
1) co najmniej 105% – ustala się dwa terminy zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej: od dnia 1 stycznia i od dnia 1 lipca;
2) mniej niż 105% – ustala się jeden termin zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej: od dnia 1 stycznia.
Historia rocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych od 1950 roku:
źródło: stat.gov.pl
To dopiero początek długiej drogi projektu ustawy w procesie legislacyjnym. Należy pamiętać, że wiele rzeczy ostatecznie może się jeszcze zmienić i przybrać zupełnie inny wydźwięk lub zwyczajnie zniknąć w ostatecznie zatwierdzonej ustawie. Parę lat temu, gdy projekt 1835 był w tym samym miejscu, także z niepokojem patrzyliśmy na jego ostateczny zapis. Niewiele brakło już wtedy, żeby pojawił się zakaz uwzględniania dyżuru w minimalnych składnikach wynagrodzenia. Ostatecznie wyszło na dobre pracodawcom, gdyż zapis ten po drodze się zatracił. Jak będzie tym razem? Czy wszystkie postulaty wejdą w życie w takiej formie, jaką przyszło nam zobaczyć w projekcie ustawy już na samym początku jego drogi? Na te pytania uzyskamy odpowiedź w najbliższych miesiącach.
Zachęcam Cię do śledzenia naszych kolejnych artykułów, bowiem za niedługo pokażę Ci, ile dokładnie złotych musiałbyś miesięcznie płacić swojemu kierowcy więcej z tytułu jego wynagrodzenia, gdyby opisywany powyżej projekt ustawy wszedł w życie lada dzień.