1. października jest rozpoczęciem ulubionego okresu dla osób przygotowujących wynagrodzenia kierowców. Jest to także dzień, którym rozpoczynamy ostatni kwartał bieżącego roku. W związku z czym dla wszystkich firm transportowych, które praktykują trzymiesięczny okres rozliczeniowy, będzie to czas wzmożonej pracy.
Co znajdziesz w artykule?
W tym dniu pragnę zaprosić Cię do mojego październikowego felietonu, w którym to co tydzień przybliżę Ci najważniejsze przepisy z rozporządzenia 561 z rozdziału II, a więc te dotyczące załogi, czasu prowadzenia pojazd, przerw i okresów odpoczynku. Odwiedzając naszą stronę i sekcje blog dowiesz się o najważniejszych wytycznych kierowanych do kierowców, którzy podlegają właśnie pod wspomniane rozporządzenie 561. Usiądź wygodnie i zapoznaj się z tym co przygotowałem dla Ciebie w tym artykule.
Artykuł 6 rozporządzenia 561 i przepisy dodatkowe
Artykuł 6 rozporządzenia 561 mówi o tym ile kierowca może dziennie i tygodniowo prowadzić pojazd. Składa się on zaledwie z czterech punktów, które brzmią następująco:
Na powyższym wycinku z rozporządzenia 561 zaznaczyłem na czerwono najważniejsze terminy z odpowiadającymi czasami, a także kolorem zielonym dyrektywe 2002/15/WE, w której znajdziemy informację na temat maksymalnego tygodniowego czasu kierowcy – dokładnie w rozdziale 4:
Warto w tym miejscu zwrócić uwagę, że w ustawie o czasie pracy kierowców zostało także zapisane informację na temat maksymalnego tygodniowego czasu pracy kierowców. Dokładne wytyczne w tym temacie znajdują się w artykule 12 ów ustawy:
Widzimy zatem, że okres 4 miesięcy nie jest wiążący (dyrektywa), a kluczowy jest tutaj okres rozliczeniowy przyjęty do rozliczania kierowców (uocpk). W związku z czym dla kierowców zatrudnionych np. w trzymiesięcznym okresie rozliczeniowym będziemy sprawdzali średni tygodniowy czas pracy w okresie trzech miesięcy itd.
Dzienny czas jazdy kierowcy
Jak mogliśmy już wyczytać wyżej, artykuł 6 rozporządzenia 561 mówi, że kierowca może jeździć maksymalnie 9 godzin dziennie. Dwa razy w tygodniu możliwe jest wydłużenie tego czasu jazdy o jedną godzinę – do 10 godzin jazdy. Należy pamiętać, że za tydzień uznaje się okres od poniedziałku do niedzieli. Dokładną definicję tygodnia znajdziemy w artykule 2, punkcie 5 ustawy o czasie pracy kierowców: “tydzień – okres pomiędzy godziną 00:00 w poniedziałek i godziną 24:00 w niedzielę”. Jest to bardzo ważne, aby przy planowaniu pracy kierowcy nie obierać zawsze za początek tygodnia pierwszego dnia, gdy kierowca rozpoczyna pracę w danym tygodniu, jeżeli nie jest to poniedziałek a np. środa. Sytuacja ta dotyczy kierowców, którzy po raz pierwszy wsiadają za kierownicę pojazdu np. we wspomnianą środę (załóżmy, że poniedziałek i wtorek były dla nich dniami wolnymi). Wtedy tydzień kończy się w niedziele, a nie jest rozciągnięty do kolejnej środy – zgodnie z obowiązującą definicją tygodnia.
Tygodniowy i dwutygodniowy czas jazdy kierowcy
Przepis mówi jasno, że kierowca może jeździć maksymalnie 56 godzin w tygodniu i 90 godzin w dwu tygodniu. Pamiętajmy, że kierowca, który prowadził pojazd w danym tygodniu przez okres przykładowo 54 godzin, może jeździć tylko 36 godzin w następnym tygodniu! Jeżeli kierowca wykorzysta maksymalny czas jazdy dla danego tygodnia (56 godzin), to może w kolejnym tygodniu prowadzić pojazd tylko przez okres 34 godzin. Obrazowy przykład poniżej:
Pamiętajmy o tym, że zawsze muszą zostać spełnione oba warunki stawiane w rozporządzeniu 561. Jeżeli kierowca przekroczyłby tygodniowy czas jazdy np. jeżdżąc 62 godziny, to pomimo zaplanowania mu jazdy w kolejnym tygodniu w wysokości 28 godzin (spełnienia limitu jazdy 90h w dwu tygodniu) nadal “łamiemy prawo” za przekroczenie tygodniowego czasu jazdy, co może skutkować konsekwencjami finansowymi nałożonymi zarówno na kierowcę, samego przedsiębiorcę (firmę) oraz zarządzającego.
Przekroczenia czasu jazdy a taryfikator
Konsekwencje finansowe za nieprzestrzeganie dziennego i tygodniowego czasu jazdy
Zgodnie z taryfikatorem umieszczonym w ustawie o transporcie drogowym z tytułu naruszenia obowiązujących norm w tym temacie zostały zapisane następujące wykroczenia:
Przekroczenie tygodniowego czasu prowadzenia:
punkt 5.5 – taryfikator dla kierowcy
- punkt 5.3 – taryfikator dla firmy
- punkt 11 – taryfikator dla zarządzającego
2) Przekroczenie czasu prowadzenia w ciągu 2 kolejnych tygodni:
- punkt 5.4 – taryfikator dla firmy
- punkt 12 – taryfikator dla zarządzającego
3) Przekroczenie maksymalnego dziennego czasu prowadzenia (9 godzin)
- punkt 5.1 – taryfikator dla kierowcy
- punkt 5.1 – taryfikator dla firmy
- punkt 14 – taryfikator dla zarządzającego
4) Przekroczenie maksymalnego dziennego czasu prowadzenia (10 godzin)
- punkt 5.1 – taryfikator dla kierowcy
- punkt 5.2 – taryfikator dla firmy
- punkt 14 – taryfikator dla zarządzającego
5) Przekroczenie tygodniowego wymiaru czasu pracy (48 godzin, średnio)
- punkt 5.6 – taryfikator dla kierowcy
- punkt 5.15 – taryfikator dla firmy
6) Przekroczenie tygodniowego wymiaru czasu pracy (60 godzin, średnio)
- punkt 5.6 – taryfikator dla kierowcy
- punkt 5.16 – taryfikator dla firmy
Taryfikator za powyższe naruszenia przewiduje niemałe kary za popełnione naruszenia z tytułu nieprzestrzegania czasów związanych z prowadzeniem dziennym i tygodniowym. Co gorsza, często przy danym naruszenia możemy spotkać się z wagą PN, BPN i NN – czyli z poważnym, bardzo poważnym lub najpoważniejszym naruszeniem. W interesie obu stron tj. zarówno samej firmy transportowej, jak także kierowcy, jest dbanie o nie przekraczanie ustalonych limitów, które są zapisane w artykule 6 rozporządzenia 561. Niestety jak to zwykle bywa, największą odpowiedzialność finansową ponosi firma transportowa, dlatego tak ważne jest aby to właśnie ona czuwała nad odpowiednią organizacją pracy i jej regularnym kontrolowaniem, aby nie powstawały niepotrzebne naruszenia, które w razie kontroli wyrządzą nie małą krzywdę naszym portfelom.
Wyjątki dotyczące dziennego i tygodniowego czasu jazdy – pakiet mobilności
Kiedy 20 sierpnia 2020 roku w życie weszły pierwsze wytyczne pakietu mobilności, mogliśmy zacząć korzystać z nowych zapisów, które pojawiły się w artykule 12 rozporządzenia 561. Poniżej treść ów artykułu, która została dodana:
Jak czytamy powyżej możliwe jest wydłużenie dziennego czasu jazdy do nawet 12 godzin! Aby skorzystać z tego prawa konieczne jest spełnienie następującego warunku: kierowca musi wracać do centrum operacyjnego pracodawcy (firmy) lub swojego adresu zamieszkania. Dotyczy to zarówno sytuacji, w której kierowca wydłuża swój czas jazdy o jedną oraz dwie godziny. Pojawienie się tego przepisu pozwala na znacznie wygodniejsze planowanie czasu pracy kierowcom. Niejednokrotnie okazywało się, że kierowcy zabrakło niewiele czasu, aby wrócić do domu po długim pobycie za granicą. Powodowało to sytuację, gdzie kierowcy specjalnie wyciągali karty lub jechali dalej pomimo wykorzystanego już dziennego lub tygodniowego czasu jazdy. Pojawienie się możliwości wydłużenia jazdy jest sporym udogodnieniem. Należy jednak rozsądnie z tego przepisu korzystać, pamiętając o:
- po wydłużeniu czasu jazdy o 1 dodatkową godzinę kierowca musi zrobić skrócony odpoczynek tygodniowy lub regularny odpoczynek tygodniowy,
- po wydłużeniu czasu jazdy o 2 dodatkowe godziny kierowca musi zrobić regularny odpoczynek tygodniowy,
- jeżeli kierowca korzysta z wydłużenia maksymalnej jazdy o 2 nowe godziny musi pamiętać o zrobieniu 30 minut przerwy przed tym wydłużeniem,
- po dotarciu do celu (baza/dom) kierowca musi zrobić wydruk z tachografu cyfrowego i go opisać – podając powody, czyli zapisując na odwrocie wydruku, że skorzystał z art. 12/561,
- jeżeli kierowca wykorzystał w danym tygodniu oba dziesięciogodzinne czasy jazdy, to może wydłużyć swój maksymalny czas jazdy tylko do 11 godzin (nie 12) na zasadzie 9+1 lub 9+2.
Linki do wykorzystanych przepisów prawnych w tym artykule:
- Rozporządzenie 561:
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:02006R0561-20200820
- Dyrektywa 2002/15/WE:
https://orka.sejm.gov.pl/Drektywy.nsf/all/32002L0015/$File/32002L0015.pdf
- Ustawa o czasie pracy kierowców:
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20040920879/U/D20040879Lj.pdf
- Ustawa o transporcie drogowym
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20011251371/U/D20011371Lj.pdf
Interaktywna ściąga z rozporządzenia 561
W naszym sklepie internetowym możliwe jest zakupienie specjalnej ściągi z rozporządzenia 561. Znajdziesz na niej graficzne przedstawienie najważniejszych przepisów dot. kierowców – ich czasu jazdy w pojedynkę oraz w załodze, informację na temat przerw, odpoczynków dziennych, tygodniowych oraz wszystkich wytycznych, które pojawiły się wraz z wejściem w życie Pakietu Mobilności. Ściągę od nas możesz wydrukować i rozdać swoim kierowcom, aby zawsze mieli pod ręką dostęp do obowiązujących przepisów!
Link do sklepu, gdzie możesz kupić interaktywną ściągę z rozporządzenia 561 poniżej:
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z naszym działem Pomocy Technicznej:
Zadzwoń: 32 70 70 440
Napisz: biuro@tachospeed.pl