Z uwagi na wiele wątpliwości dotyczących przewozów, jakie mogą być wykonywane przez pojazdy pomocy drogowej, poniżej przedstawiamy jakie przepisy obowiązują w trakcie takich przewozów, a jakie mogą być wyłączone i jak należy je interpretować.
Specjalistyczne pojazdy pomocy drogowej
Zgodnie z art. 3 punkt f) rozp. 561/2006 rozporządzenie nie ma zastosowania do przewozu drogowego pojazdami specjalistycznymi pomocy drogowej poruszającymi się w promieniu 100 km od swej bazy.
W powyższym przepisie zwrócić należy uwagę, że wyłączenie dotyczy pojazdów specjalistycznych, a nie usługi pomocy drogowej. Natomiast, pojazdy specjalistyczne pomocy drogowej muszą być skonstruowane lub dostosowane do celów zabierania pojazdów, które uległy awarii (orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości). Należy również określić lokalizację bazy pojazdu, aby sprawdzić, czy znajduje się ona w promieniu wymaganych 100 km. Należy pamiętać, że w promieniu takich 100 km pojazd może być wykorzystywany do zadań niezwiązanych z pomocą drogową, np. pojazd pomocy drogowej wyposażony w lawetę do przewozu unieruchomionego pojazdu może w promieniu 100 km od bazy być wykorzystywany do przewozu towarów innych niż zepsuty pojazd i będzie objęty zwolnieniem z rozporządzenia. Takie pojazdy mogą być wyposażone w tachografy, ale w zakresie niniejszego wyłączenia nie ma obowiązku ich używania. Przejazd w charakterze „pomocy drogowej” powyżej promienia 100 km będzie wymagać zainstalowania i używania tachografu.
Ponadto zgodnie z artykułem 3 ust. 1 Rozp. 165/2014 w zakresie stosowania tego rozporządzenia, tachografy są instalowane i użytkowane w pojazdach zarejestrowanych w państwie członkowskim używanych do przewozu drogowego osób lub rzeczy oraz do których zastosowanie ma rozporządzenie (WE) nr 561/2006.
Powyższe oznacza, iż w przypadku przewozu wykonywanego w ramach pomocy drogowej, kierowca nie musi stosować się do zapisów rozporządzenia 561/2006, oraz nie musi stosować się do zapisów rozporządzenia 165/2014 w zakresie używania tachografów. W praktyce taki przewóz może odbywać się pojazdem bez tachografu. Jedyne przepisy w przypadku polskich przewoźników, do których kierowca musi się stosować to, ustawa o czasie pracy kierowców. Należy jednak pamiętać, że i w tym przypadku występują wyłączenia, między innymi w zakresie tygodniowego maksymalnego czasu pracy, przerw w pracy (po 6 godzinach pracy), ograniczenia czasu pracy w nocy. Kierowcy nie muszą stosować się do tych przepisów.
Wydruki z tachografu
Jeżeli kierowcy będą wykorzystywać swoje karty kierowców w trakcie takich przewozów istotne jest aby przy przekroczeniu limitów czasu jazdy lub czasu pracy sporządzili stosowne wydruki z tachografu i je opisali.
W przypadku wykonywania powyższych przewozów należy zadbać, aby w tworzonej ewidencji (ta jest wymagana) znalazły się zapisy (np. wspominane powyżej wydruki) z adnotacją, że był to przewóz wyłączony z Rozp. 561/2006.
Podstawa prawna: art. 22. ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców, przepisy art. 12 ust. 2 i 3, art. 13, art. 21 oraz art. 24 pkt 2 nie mają zastosowania do kierowców prowadzących pojazdy wymienione w art. 29 ustawy, w art. 3 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 oraz w art. 2 ust. 2 Umowy AETR.
Autor:
Janusz Grzesica
Ekspert prawa transportowego i były inspektor ITD