Liczne szkolenia realizowane przez naszych specjalistów, oraz przeprowadzone audyty w firmach transportowych pozwalają jasno stwierdzić, że świadomość dotycząca definicji pory nocnej występującej u kierowcy nie jest do końca odpowiednio pojmowana.
W związku z czym w tym artykule przedstawimy Ci wszystko, co musisz wiedzieć właśnie na temat pory nocnej. Jakie są jej definicje, skąd pochodzi (podstawy prawne), do czego służy, co z nią robić (jak ją określić, gdzie zapisać itd.), oraz jakie są jej konsekwencje. O tym wszystkim dowiesz się czytając ten artykuł.
W tym artykule znajdziesz m.in.:
Pora nocna – definicje i podstawy prawne
Przede wszystkim należy wskazać różnice w istniejących zapisach dotyczących pory nocnej, gdyż wyróżniamy dwie pory nocne. Pierwsza pora nocna związana jest bezpośrednio z Kodeksem Pracy. To właśnie w tym jakże ważnym dokumencie dla każdego zatrudnianego znajdziemy informacje na jej temat. Dokładnie są one opisane w artykule 151 (7). Z ustępu pierwszego tegoż dokumentu dowiadujemy się w jakich przedziałach czasowych możemy ją określać:
§ 1. Pora nocna obejmuje 8 godzin między godzinami 21:00 a 7:00
W związku z powyższym ustawodawca daje nam wolną rękę przy jej określaniu dla pracowników. Możemy zatem wyróżnić tutaj trzy okresy czasowe jej praktykowania, są to kolejno:
- 21:00 – 5:00,
- 22:00 – 6:00,
- 23:00 – 7:00.
Każdy z powyższych przedziałów czasowych obejmuje wskazany przez ustawodawcę okres 8 godzin we wskazanym przedziale czasowym tj. pomiędzy godziną 21 a 7. Możliwe jest określenie innej pory nocnej dla samych kierowców i innej dla pozostałych grup zawodowych w naszym przedsiębiorstwie. Informacje na temat zastosowanej pory nocnej powinny znaleźć się w regulaminie pracy, układzie zbiorowym lub obwieszczeniu pracodawcy.
Drugą porą nocną je ta, wynikająca z ustawy o czasie pracy kierowców. Jest ona niezbędna do prawidłowego wyliczenia czasu pracy kierowcy. Jej definicja uległa sporej zmianie wraz z wdrożeniem kolejnych przepisów Pakietu Mobilności. Informacje na jej temat powinny także zostać zapisane w regulaminie pracy, układzie zbiorowym lub obwieszczeniu pracodawcy. W artykule drugim znajdziemy informacje na jej temat:
6a) pora nocna – okres czterech godzin pomiędzy godziną 00:00 i godziną 07:00; definicję pory nocnej zawartą w tym przepisie stosuje się wyłącznie do celów ustalania czasu pracy
Zgodnie z powyższym mamy tutaj następujące możliwości jej zapisania (przedziały czasowe):
- 0:00 – 4:00,
- 1:00 – 5:00,
- 2:00 – 6:00,
- 3:00 – 7:00.
Właściwy przedział powinien zostać określony po wnikliwej pracy kierowców zatrudnionych w danym przedsiębiorstwie transportowym. Pamiętajmy, że praca kierowców często realizowana jest w nocy lub jej rozpoczęcie przypada na wczesne poranne godziny, często zahaczające o godziny zwane nocnymi. W związku z czym powinny one być indywidualne weryfikowane przez każdą firmę transportową indywidualnie do realizowanych przewozów wykonywanych przez zatrudnionych w niej kierowców.
Jeżeli nie wiesz jakie godziny pory nocnej wynikającej z Kodeksu pracy i ustawy o czasie pracy kierowców wybrać i zapisać w swojej dokumentacji wewnątrzzakładowej, to koniecznie skorzystaj z naszej oferty audytu. W zależności od wybranej przez Ciebie formy audytu przyjedziemy do Ciebie lub zaprosimy Cię do naszej siedziby w celu zbadania i wybrania najlepszego rozwiązania, aby było ono najkorzystniejsze i nie budziło wątpliwości organów kontrolnych. Możesz także skorzystać z formy online audytu. Więcej informacji na jego temat znajdziesz w linku poniżej:
Konsekwencje stosowania pór nocnych dla kierowcy
W artykule 151 (8) Kodeksu pracy już w ustępie 1 znajdziesz informację na temat dodatku wynikającego z pracy w nocy naszego kierowcy. Brzmi on następująco:
§ 1. Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.
Zgodnie z powyższym, jeżeli Twój kierowca jest zatrudniony na umowę o pracę z wynagrodzeniem miesięcznym równym aktualnemu wynagrodzeniu minimalnemu w naszym kraju, czyli od 1 lipca jest to kwota 3600 zł, to dla miesiąca lipiec 2023 dodatek ten będzie wynosił odpowiednio (wymiar czasu pracy dla lipiec 2023 wynosi 168 godzin):
(3600 zł / 168 godzin) * 20% = 4,29 zł/h
Powyższa kwota będzie odpowiednim dodatkiem do wynagrodzenia kierowcy za każdą godzinę pracy w określonym i zapisanym przez Ciebie przedziałem pory nocnej wynikającym z Kodeksu pracy. Oznacza to, że jeżeli w firmie obowiązuje dla kierowcy pora nocna od 22:00 do 6:00 i kierowca pracowałby w ów okresie to za godzinę pracy otrzyma 25,72 zł brutto (21,43 zł + 4,29 zł). Warto pamiętać, że litera prawa dopuszcza zryczałtowanie dodatku za pracę w nocy zgodnie z ustępem 2, artykułem 151 (7) Kodeksu pracy:
§ 2. W stosunku do pracowników wykonujących pracę w porze nocnej stale poza zakładem pracy dodatek, o którym mowa w § 1, może być zastąpiony ryczałtem, którego wysokość odpowiada przewidywanemu wymiarowi pracy w porze nocnej.
Właściwe określenie przedziału pory nocnej dla kierowców może przynieść sporo korzyści finansowych samemu pracodawcy. Dzięki wnikliwej analizie pracy kierowców możliwe jest wybranie takiego przedziału 8-godzinnego, który przyniesie najwięcej oszczędności przewoźnikowi.
Pora nocna zapisana w ustawie o czasie pracy kierowców nie wpływa na wysokość wynagrodzenia kierowcy, lecz na potencjalne naruszenia, które mogą się pojawić przez źle zorganizowaną pracę, która będzie wykonywana we wskazanym przez nas 4-godzinnym okresie. Dlatego jej odpowiednie wskazanie może zaoszczędzić przedsiębiorstwu sporo pieniędzy w razie kontroli. Na temat konsekwencji finansowych wynikających z pracy kierowcy w porze nocnej w tym temacie opublikowaliśmy odrębny artykuł. Serdecznie zapraszam do zapoznania się z nim i poznania wysokości możliwych kar wynikających z taryfikatora zapisanego w ustawie o transporcie drogowym. Link do artykułu poniżej:
Pora nocna a program Tachospeed Expert
Osoby korzystające z naszego oprogramowania służącego m.in. rozliczania czasu pracy kierowców mają możliwość ciągłego weryfikowania ilości powstających godzin nocnych w pracy swoich kierowców, jak także sprawdzania, czy nie powstały w tym temacie żadne naruszenia. To właśnie przy ustawianiu programu pod wewnątrzzakładowe przepisy często użytkownik dowiaduje się o tym, że istnieją godziny nocne. Odpowiednie ustawienie programu pod to co mamy zapisane w dokumentacji firmy jest kluczowe do prawidłowego rozliczania kierowców, tworzenia ich ewidencji czasu pracy i weryfikowania, czy dana praca naszego pracownika nie przysporzy nam wysokich mandatów do zapłaty w razie kontroli.
Klikając w lewym, górnym miejscu w programie w „Zarządzanie”, klikamy w „Ustawienia” i następnie w „Ustawienia programu”, tym samym wchodząc do miejsca, gdzie określamy m.in. obowiązujące w naszym przedsiębiorstwie transportowym pory nocne. Następnie rozwijamy dodatkowe opcje klikając w niewielką strzałkę przy napisie „Moduł ewidencji” i klikamy w pole „Podstawowe”. Naszym oczom powinien ukazać się taki widok z powyższych ustawień programu:
W pierwszym polu tj.: „Pora nocna – dodatek:” określamy od kiedy rozpoczyna się w naszej firmie pora nocna dedykowana kierowcom zgodnie z Kodeksem pracy. To właśnie w tym miejscu podajemy informacje, czy obowiązująca u nas pora nocna rozpoczyna się o godzinie 21:00, 22:00 czy 23:00. Poniżej w polu: „Przekroczeni czasu pracy w nocy:” określamy początek pory nocnej wynikającej z ustawy o czasie pracy kierowców. W tym miejscu wprowadzamy od kiedy rozpoczyna się nasza pora nocna do celów kontrolnych, a więc godzina 0:00, 1:00, 2:00 lub 3:00.
Pamiętaj, że ustawienie złych pór nocnych w programie Tachospeed Expert względem tego co jest zapisane w Twojej dokumentacji wewnątrzzakładowej sprawi, że generowana ewidencja czasu pracy, raporty kontrolne lub upomnienia będą prezentowały nieprawidłowe informacje, co może budzić Twój niepokój, a przede wszystkim konsekwencje finansowe w razie kontroli.
Jeżeli nie jesteś pewien czy Twój program jest ustawiony zgodnie z dokumentacją w firmie i zapisanymi w niej informacjami dotyczącymi zatrudnionych kierowców, to skorzystaj z naszej oferty poświęconej szkoleniu z programu. Informacje na temat szkolenia online z programu Tachospeed Expert znajdziesz w linku poniżej:
Z Tachospeedem nie jesteś sam!
Pamiętaj, że posiadając program i dostęp do aktualizacji masz możliwość korzystania z bezpłatnej, nieograniczonej pomocy naszego działu pomocy technicznej z którego możesz korzystać od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 – 17:00. Wystarczy tylko, że zadzwonisz pod któryś z poniższych numerów, a nasi specjaliści pokierują Cię, jak i gdzie sprawdzić oraz ustawić aktualne opcje związane z porą nocną. Jesteśmy dla Ciebie dostępni pod numerami:
- +48 32 70 70 440,
- 729 139 179,
Możesz także wysłać do nas email na adres: pomoc@tachospeed.pl
Jeżeli nie wiesz czy posiadasz dostęp do aktualizacji lub chcesz sprawdzić do kiedy został on wykupiony, to zadzwoń do naszego działu sprzedaży: +48 32 70 70 400 lub napisz email na adres: biuro@tachospeed.pl
Linki pomocnicze do treści wykorzystanych w artykule
Informacje na temat pory nocnej w Kodeksie Pracy:
https://lexlege.pl/kp/rozdzial-vi-praca-w-porze-nocnej/272/
Ustawa o czasie pracy kierowców:
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20040920879/U/D20040879Lj.pdf
Instrukcja do programu Tachospeed (opcje związane z porą nocną):
https://manual.tachospeed.pl/display/TAC/1+Podstawowe
Szkolenia i usługi realizowane przez naszą firmę:
https://tachospeed.pl/szkolenia-i-uslugi/
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z naszym działem Pomocy Technicznej:
Zadzwoń: 32 70 70 440
Napisz: biuro@tachospeed.pl