O tym jak istotne jest odpowiednie wprowadzanie przez kierowcę symbolu kraju rozpoczęcia i zakończenia jest ważne czytałaś/czytałeś nie raz. Z pewnością obiło Ci się o uszy, że brakujące kilka kodów krajów może przysporzyć nie tylko kilkaset złotych kary, ale i możliwość wszczęcia postępowania w sprawie oceny dobrej reputacji.
W tym artykule znajdziesz m.in.:
Pakiet mobilności wiele uświadomił firmą transportowym i samym kierowcom jak ważna jest znajomość przepisów i ich odpowiednie przestrzeganie, gdyż powodów do nałożenia kary finansowej i rozpoczęcia procedury kontrolnej jest coraz więcej. W związku pozostaje liczyć, że kolejne jego etapy sprawią, iż świadomość i posiadana wiedza stron zainteresowanych będzie sukcesywnie się powiększała o coraz to nowe wytyczne.
Kod kraju a wysokość wirtualnej diety
Zastanowiło Cię kiedykolwiek, czy Twój kierowca wprowadza do tachografu informacje o przekroczeniu granicy kraju do którego wjeżdża w odpowiedni sposób? Czy rozważałaś/rozważałeś jaki to może mieć wpływ na jego wynagrodzenie i ponoszone przez Ciebie koszty związane z zatrudnieniem kierowcy, gdyby okazało się, że kierowca umyślnie wprowadza kod kraju do tachografu w sposób niewłaściwy? Jakie może powodować ostatecznie konsekwencje? Postaram Ci się w tym artykule zobrazować i przybliżyć możliwy problem, który może spotkać i Ciebie w przedsiębiorstwie transportowym.
Dobrze wiemy, że wymóg wprowadzania kodów krajów wynika z Rozporządzenia 165, a dokładniej z artykułu 34, punktu 7, który to mówi, że:
Kierowca wprowadza w tachografie cyfrowym symbole państw, w których rozpoczyna i kończy dzienny okres pracy
Pamiętajmy także o przepisie mówiącym o kodach krajów, które kierowca musi wprowadzić przy przekraczaniu granicy:
Od dnia 2 lutego 2022 r. kierowca na początku pierwszego postoju po przekroczeniu granicy państwa członkowskiego wprowadza również symbol państwa, do którego wjechał. Ten pierwszy postój odbywa się w najbliższym możliwym miejscu postoju na granicy lub po jej przekroczeniu. W przypadku gdy przekraczanie granicy państwa członkowskiego odbywa się na promie lub w pociągu, kierowca wprowadza symbol państwa w porcie lub na stacji przybycia.
W związku z powyższym mocno wątpliwe pojawia się stwierdzenie dotyczące najbliższego możliwego miejsca postoju. Biorąc pod uwagę nie tak liczne miejsca parkingowe dla kierowców, często oddalone nie małe kilometry od siebie, okazuje się, że jeżeli kod kraju nie został zrobiony na granicy, to zostanie zrobiony dużo później. Konsekwencje takiego działania mogą okazać się mało korzystne finansowo, pomimo takowej dostępności w obowiązujących przepisach – rozporządzeniu 165.
Kod kraju na granicy a na pierwszy możliwym postoju
Wyobraź sobie taką sytuację, gdzie kierowca nie wprowadzi kodu kraju na granicy, gdyż nie ma takiej możliwości. Decyduje się na przejechanie do nowego kraju i zrobienie kodu kraju na pierwszym możliwym postoju. Postój ten możliwy jest dopiero po 1 godzinie jazdy. Czy to coś może zmienić w rozliczeniu jego wynagrodzenia?
Okazuje się, że mamy tutaj do rozważenia dwie sytuacje. Pierwsza dotyczy tego, czy kierowca ten przemieszcza się z ładunkiem. Jeżeli tak, to analizujemy, że dopiero co wyjechał z Polski z ów ładunkiem, czy ładunek ten został załadowany w kraju innym niż Polska. Dlaczego? Żeby zdefiniować nasz przewóz, czy jest on przewozem bilateralnym czy cross-trade, a więc z tytułu jego wykonywania będzie się kierowcy należało dodatkowe wynagrodzenie z tytułu pracy za granicą, czy też nie, w przypadku przewozu międzynarodowego (bilateralnego).
Drugi temat dotyczy kraju do którego wjeżdżamy. W zależności od tego co to będzie, pamiętamy, że wysokość odpowiadającej diety dla ów kraju się zmienia. Wysokości pełnych wirtualnych diet dla danego kraju określa potocznie zwana ustawa o podróżach służbowych – jej załącznik. Zestawiając z tym wytyczne ZUS dotyczące obliczania wirtualnych diet, dowiadujemy się, że spędzenie w danym kraju od 1 minuty, aż do 8 godzin, skutkuje naliczeniem 1/3 diety przypisanej do danego kraju. Gdy czas ten wyniesie więcej niż 8 godzin, ale mniej niż 12 godzin, wtedy możemy sobie do naszych obliczeń obrać już połowę diety określonej dla danego państwa. Aż w końcu po spędzonym czasie powyżej 12 godzin mówimy o naliczeniu pełnej diety.
Zgodnie z powyższym, jeżeli nasz kierowca w pewien sposób „opóźni” wpisanie swojego kodu kraju może wpłynąć na wysokość kwoty, która naliczymy sobie jako wirtualna dieta i którą, gdy będzie ku emu możliwość wg wytycznych ZUS’u wykorzystamy do pomniejszenia naszej podstawy do oskładkowania. Pamiętajmy także, że kierowcy mogą wprowadzać symbol kraju przekroczenia granicy wcześniej niż wymaga tego literka prawa. Dlaczego? Jeżeli weźmiemy pod uwagę wytyczne Komisji Europejskiej 1057/2020 w sprawie delegowania kierowców i określania odcinków tzw. płatnych, to dowiemy się, które przewozy objęte są naliczaniem kierowcy dodatkowego wynagrodzenia.
Przykład
Kierowca jest zatrudniony w firmie transportowej dla której wykonuje przewozy pomiędzy Polską, Czechami i Niemcami. Jego przewozy polegają głównie na przewożeniu towarów z Polski do Czech, z Czech do Niemiec i z Niemiec do Polski. Tego typu kółka są przez kierowcę wykonywane regularnie.
Zgodnie z powyższym kierowcy należy się dodatkowe wynagrodzenie zagraniczne wyłącznie za wykonywane przewozy z Czech do Niemiec, gdyż przewozy bilateralne nie są objęte zasadami delegowania. Kierowca dostaje dodatkowe wynagrodzenie w chwili załadunku towaru w CZ (Czechach) i rozładunku towaru w DE (Niemczech). Zgodnie z przyjętymi zasadami naliczania wynagrodzenia w tych krajach okazuje się, że za 1 godzinę pracy kierowcy w Niemczech, który jest zatrudniony w Polsce na umowę o pracę z minimalnym wynagrodzeniem, to jego wynagrodzenie godzinowe z tytułu odbytego przewozu CZ-DE wynosi:
12 euro * kurs milog * 1 wartość pracy w DE za godzinę pracy kierowcy
Aby prościej się liczyło, przyjmijmy, że kwartalny kurs milog wynosi 4,50 zł, da to nam wtedy wynik 54 zł za pracę w DE w czasie 1 godziny.
Wynagrodzenie godzinowe w Polsce zależne będzie od miesiąca, w którym wykonywana jest przez kierowcę praca. W lipcu 2023 roku wymiar czasu pracy wynosi 168 godzin, w związku z czym przyjmując minimalne wynagrodzenie kierowcy w kwocie 3600 zł (od 1 lipca 2023 obowiązujące) uzyskamy stawkę godzinową równą 21,43 zł.
Ostateczny koszt jaki ponosi pracodawca z tytułu naliczenia kierowcy wynagrodzenia za pracę wykonaną na terytorium DE w ramach przewozu cross-trade z CZ daje kwotę 32,57 zł.
54 – 21,43 = 32,57 zł
W Czechach stawka ta nie jest już duża. Godzina pracy kierowcy w CZ została wyceniona na 143,30 koron czeskich, co daje w przeliczeniu po kursie 19 groszy za koronę kwotę 27,23 zł, a więc wyższą od wynagrodzenia godzinowego w Polsce (21,43 < 27,23).
W związku z powyższym za pracę wykonywaną w CZ nasz kierowca dostanie dodatkowego wynagrodzenie równe 5,80 zł.
27,23 – 21,43 = 5,80 zł
Korzyści dla kierowcy są mocno zauważalne, gdyż za 1 godzinę w DE zamiast CZ dostanie więcej aż o 26,77 zł.
32,57 – 5,80 = 26,77 zł
Powyższa sytuacja może skłonić kierowcę do małych ingerencji we wprowadzanych kodach krajów. Wystarczy, że kierowca wprowadzi do tachografu symbol kraju DE będąc jeszcze na terytorium CZ 30 minut przez przejechaniem granicy i faktyczną zmianą kraju, po którym się porusza. Takie działanie będzie wiązało się z korzystniejszym dla niego wynagrodzeniem z tytułu pracy za granicą, a dla przedsiębiorcy z większymi kosztami wynikającymi z jego zatrudnienia.
A Ty sprawdzasz, czy kierowca wprowadza kody kraju w odpowiedni sposób? Oczywiście trudno odpowiedzieć na to pytanie mając na ekranie wyłącznie aktywności kierowcy z informacjami o wprowadzonych kodach krajów na wykresach. Biorąc pod uwagę dopuszczalne sytuacje, które mogą mieć miejsce na drodze, różnego rodzaju remonty, czy chociażby panujące warunki atmosferyczne, ciężko jest oszacować co do minuty, ile zajmie kierowcy pokonanie trasy z punktu A do B, czyli np. od załadunku do granicy, aby mieć jasne wyobrażenie i wiedzę na temat faktycznego przewozu na terenie danego kraju od samego otrzymania towaru.
Monitoring pojazdów GPS
Standardy obowiązujące w XXI wieku i ciągle galopujący do przodu postęp technologiczny pozwala firmą transportowym o coraz to więcej narzędzi do nadzorowania swojej floty. Jednym z takich narzędzi są systemy GPS, które pozwalają na bieżąco sprawdzać lokalizację naszego pojazdu oraz weryfikować już przebytą trasę. Szeroko rozwinięte systemy telematyczne pozwalają także generować różnego rodzaju raporty zapisujące co do sekundy wjechanie pojazdu do danego kraju, co pozwala bardzo szczegółowo poznać informacje na temat dokładnego zameldowania się naszego kierowcy w danym kraju. Pod kątem wyliczeń zyskujemy wtedy możliwość precyzyjnego liczenia zarówno wirtualnych diet, jak także wynagrodzenia zagranicznego kierowcy.
Podstawa do oskładkowania a kod kraju
Biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy (ustawa o podróżach służbowych) i wytyczne (ZUS) kierowca poprzez swoją ingerencję w tachograf i wprowadzane kody kraju związane z przekroczeniem granicy musiałby oscylować na granicy 8 lub 12 godzin spędzonego czasu w ów kraju, aby pracodawca mógł odczuć z tego powodu pewnego rodzaju korzyść lub stratę. Dlaczego? Jeżeli okazałoby się, że wprowadzenie przez kierowcę kodu kraju na pierwszym możliwym postoju skutkowało „opóźnieniem” wprowadzenia przez niego kodu kraju do tachografu o jedną godzinę, tym samym spędzony czas w tym kraju wyniósłby łącznie 7 godzin i 30 minut, moglibyśmy stwierdzić, że kierowca faktycznie był w tym kraju przez 8 godzin i 30 minut, ale przez później wpisany kod kraju dostajemy informacje o 1 godzinę mniejszą. Gdyby taka sytuacja miała miejsce na terenie Niemiec, to wiązałoby się to z naliczeniem diety w zaniżonej wartości. Pełna dieta w DE wynosi 49 euro. Za czas spędzony w DE pracodawca może naliczyć 1/3 tej kwoty jako wirtualną dietę, a więc 16,33 euro, gdy połowa diety naliczana jest po 8 godzinach spędzonych w danym kraju – kwota 24,50 euro. Daje to realną różnicę w diecie na poziomie 8,17 euro, co po kursie 4,50 zł daje kwotę 36,77 zł na samej wartości naliczanej diety w ciągu jednego dnia, w samych tylko DE!
Wyobraź sobie, że podobna sytuacja pojawia się częściej w innych krajach. W skali miesiąca może dać to „stracone” setki złotych, które mogłyby posłużyć do pomniejszenia podstawy oskładkowania, gdyby wynagrodzenie kierowcy było większe niż przeciętne wynagrodzenie aktualnie wynoszące 6935 zł (dla 2023 roku). Korzyści płynące dla pracodawcy w zależności od ilości zatrudnionych osób mogą być olbrzymie, a to wyłącznie za sprawą odpowiedniego kontrolowania kodów krajów kierowców i wykluczania pewnego rodzaju „manipulacją” w tym zakresie, które mogą mieć miejsce.
Możliwe zmiany w kwestii delegowania kierowców już niebawem
Nie tak dawno do Sejmu trafił ciekawy pomysł dotyczący ujednolicenia stawek diet za granicą. Gdyby projekt ustawy przeszedł w aktualnej formie, wtedy mogłoby to mieć pozytywny wpływ na ewentualne „kombinacje” w kwestii wprowadzanych kodów krajów. Jeżeli chcesz więcej na ten temat się dowiedzieć, to koniecznie przeczytaj poświęcony temu artykuł. Ustawodawca zaproponował, aby wysokość diety dla wszystkich krajów wynosiła stałe 60 euro. Nie dość, że mocno ułatwiłoby to rozliczanie kierowców pracujących za granicą, to także mogłoby to przynieść spore korzyści dla firmy transportowej. Jakie to korzyści? Kliknij w link poniżej i przeczytaj jaki projekt ustawy leży aktualnie na stole.
Omówienie tematyki kodów krajów i konsekwencji dla kierowcy oraz przedsiębiorstwa Jeżeli szukasz darmowych informacji na temat kodów krajów, weryfikacji poprawności ich wprowadzania przez kierowcę oraz konsekwencji płynących z powodu ich złego robienia (lub całkowitego braku), to serdecznie zapraszam Cię, to odrębnego artykułu poświęconego tej tematyce.
Link do darmowego nagrania z webinaru poświęconego tematyce kodów krajów:
Odrębny artykuł wyłącznie na temat kodów krajów:
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z naszym działem Pomocy Technicznej:
Zadzwoń: 32 70 70 440
Napisz: biuro@tachospeed.pl
