Tegoroczne zmiany wynikające z Pakietu Mobilności mocno wpłynęły na sposoby rozliczania wynagrodzenia kierowców. Luty 2022 roku przyniósł wiele nowości w obowiązujących przepisach, z którymi mierzymy się aż po dzisiejszy dzień. Pomimo faktu, że od ów zmian minęło ponad pół roku to nadal nie wszystko wydaje się być jasne i klarowne, dlatego w tym artykule postaram się Państwu przybliżyć tematykę związaną z transportem międzynarodowym i obowiązkami, które stoją przed pracodawcami i kierowcami.
Koniec z podróżami służbowymi kierowców międzynarodowych
Jedną z najistotniejszych zmian, które pojawiły się w lutym bieżącego roku, jest zapis w ustawie o czasie pracy kierowców (Dz. U. 2004 Nr 92 poz. 879):
„Art. 21b. 1. Kierowca wykonujący zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych nie jest w podróży służbowej w rozumieniu art. 775 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy”.
W związku z powyższym nie możemy kierowcy wykonującego przewozy międzynarodowe wypłacać diet oraz noclegów, które były główną częścią jego miesięcznego wynagrodzenia. Tym samym pracodawcy stracili możliwość wypłacania części wynagrodzenia kierowcy bez konieczności jego opodatkowania i oskładkowania wynikającego właśnie z podróży służbowych kierowcy za jego pracę wykonywaną poza granicami kraju.
Co z podróżami służbowymi w Polsce?
W przypadku przewozów wykonywanych na terenie kraju nie zmieniło się nic poza wysokością stawek diet i noclegów. Od 28 lipca 2022 roku kierowcą spełniającym warunki ustawy w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej przysługują nowe stawki:
„2. Należność z tytułu diet oblicza się za czas od rozpoczęcia podróży krajowej (wyjazdu) do powrotu (przyjazdu) po wykonaniu zadania służbowego w następujący sposób:
1) jeżeli podróż trwa nie dłużej niż dobę i wynosi:
a) mniej niż 8 godzin – dieta nie przysługuje,
b) od 8 do 12 godzin – przysługuje 50% diety,
c) ponad 12 godzin – przysługuje dieta w pełnej wysokości;”
W związku z powyższym, kierowcy którego podróż krajowa trwa od 8 do 12 godzin przysługuje połowa diety w wysokości 19 zł i 38 zł, gdy trwa ona powyżej 12 godzin.
Nowa stawka za nocleg odbyty w kabinie pojazdu wynosi 57 zł. Przy naliczaniu kierowcy wysokości dodatkowego wynagrodzenia z tytułu noclegów warto pamiętać o poniższym zapisie:
„Ryczałt za nocleg przysługuje, jeżeli nocleg trwa co najmniej 6 godzin pomiędzy godzinami 21 i 7.”
Więcej informacji na temat kwalifikowania zasadnego noclegu do rozliczenia oraz dopuszczalnych limitów znajdą Państwo w § 8 ROZPORZĄDZENIA MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej
Link do pełnego dokumentu: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20130000167/O/D20130167.pdf
Rodzaje przewozów a delegowanie kierowcy w IMI?
Wyróżniamy kilka rodzajów przewozów, które mogą być wykonywane przez kierowcę. W zależności do tego, jaki przewóz będzie realizowany, należy pamiętać o obowiązkach, jakie na nas spoczywają.
Przewóz bilateralny – inaczej przewóz dwustronny, w odniesieniu do firmy transportowej zarejestrowanej w Polsce dot. sytuacji, w której załadunek ma miejsce w Polsce a rozładunek w kraju innym niż Polska (np. Czechy, Niemcy, Hiszpania itd.) i odwrotnie tzn. załadunek był wykonywany np. w Belgii, a rozładunek w Polsce. Kierowcy wykonujący przewóz bilateralny są zwolnieni z konieczności zgłaszania ich delegowania przez dedykowaną platformę w systemie IMI.
Cross-trade – przewóz, którego zarówno załadunek i rozładunek miały miejsce w dwóch różnych krajach, gdzie żaden z nich nie był Polską np. z Czech do Niemiec lub z Holandii do Hiszpanii. Kierowcy wykonujący tego typu przewozy muszą być zgłoszeni jako delegowani w IMI.
Kabotaż – przewóz towarów w obrębie jednego kraju, w którym miał miejsce załadunek i rozładunek (poza Polską). Kierowcy wykonujący tego typu przewozy muszą być zgłoszeni jako delegowani w IMI.
Tranzyt – to przejazd przez dany kraj bez załadunku lub rozładunku. Przykładem tranzytu jest przejazd z towarem z Czech do Francji, gdzie krajem tranzytowym mogą w tym przypadku być Niemcy (przejazd przez Niemcy z ładunkiem Czech dedykowanym do Francji bez operacji na terenie Niemiec).
Przejazdy przez kraje tranzytowe nie są objęte koniecznością zgłoszenia delegowania kierowcy.
Ważne odstępstwo!
Zgodnie z wytycznymi Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1057 (link do dokumentu poniżej):
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32020L1057&from=PL
„Od dnia 2 lutego 2022 r., od którego, zgodnie z art. 34 ust. 7 rozporządzenia (UE) nr 165/2014, kierowcy są zobowiązani do ręcznego rejestrowania danych dotyczących przekroczenia granicy, państwa członkowskie stosują odstępstwo dotyczące dwustronnego przewozu rzeczy określone w akapicie pierwszym i drugim niniejszego ustępu również w przypadku, gdy oprócz wykonywania dwustronnego przewozu kierowca wykonuje dodatkowo jedną czynność załadunku lub rozładunku w państwach członkowskich lub państwach trzecich, przez które przejeżdża, pod warunkiem że kierowca nie wykonuje załadunku i rozładunku rzeczy w tym samym państwie członkowskim.
W przypadku gdy po przewozie dwustronnym, który rozpoczęto w państwie członkowskim siedziby i w czasie którego nie wykonywano żadnej dodatkowej czynności, następuje przewóz dwustronny do państwa członkowskiego siedziby, odstępstwo dotyczące dodatkowych czynności określonych w akapicie trzecim stosuje się do maksymalnie dwóch dodatkowych czynności załadunku lub rozładunku, na warunkach określonych w akapicie trzecim.”
W związku z powyższym kierowca nie jest delegowany, gdy wykorzystuje jedną dodatkową operację typu cross-trade podczas wykonywania przewozu bilateralnego na wyjeździe z Polski i taką samą operację na powrocie do Polski tzw. 1+1. Drugim odstępstwem jest wykorzystanie dwóch dodatkowych operacji typu cross-trade na powrocie przewozu bilateralnego do Polski pod warunkiem, że nie było wykonywanej żadnej dodatkowej operacji podczas trwania przewozu bilateralnego z Polski tzw. 0+2.
Komisja Europejska przygotowała 15 scenariuszy pomagających zrozumieć system zaliczania danego przewozu do tzw. odcinka płatnego (uznanie kierowcy za delegowane). Link do oryginalnego dokumentu w języku angielskim poniżej:
https://drive.google.com/file/d/1VBOI1Wph2uTBLC5nV6Wj1Rss0HrmwQrf/view?usp=sharing
Link do przetłumaczonego dokumentu na język polski poniżej:
https://drive.google.com/file/d/1PFS-Y97WxxHBbkLvyndHVAP-7ljqF1lI/view?usp=sharing
Przykład odstępstwa 1+1 znajdą Państwo w scenariuszu 6 i 9, zaś odstępstwa 0+2 zostały opisane w scenariuszach 7 i 8.
Rozliczanie płacy sektorowej z użyciem programu Tachospeed
Klienci, którzy nam zaufali i korzystają z programu Tachospeed do rozliczania płacy sektorowej mogą być spokojni o poprawność jej wyliczenia. Nasi specjaliści zadbali o to, aby w zależności od wprowadzonych danych, m.in. załadunków i rozładunków, program poprawnie wskazywał i rozliczał wynagrodzenie zagraniczne kierowców. Użytkownicy programu Tachospeed nie muszą wskazywać jakiego typu był dany przewóz – program rozpoznaje poprawnie przewozy i kwalifikuje właściwe do rozliczania zgodnie z informacjami zapisanymi powyżej ów artykułu.
Przykład z 2 operacjami bilateralnymi (CMR1 i CMR5) oraz 3 kabotażami (CMR2, CMR3, CMR 4) na terenie Niemiec rozliczony w programie Tachospeed:
Zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej program poprawnie rozpoznał okres rozpoczęcia delegowania kierowcy wskazując dzień 02.08.2022 godzinę 4:00, czyli koniec przewozu bilateralnego, gdyż po nim następuje przewóz kabotażowy. Koniec trzeciego kabotażu jest końcem naliczania kierowcy wynagrodzenia zagranicznego (płacy sektorowej) a zatem 05.08.2022 godzina 2:30.
Ostatecznie za powyższy fragment pracy kierowcy i wykonywanej przez niego pracy na terenie Niemiec program Tachospeed wskazał kwotę 767,44 zł jako rozliczenie płacy zagranicznej.
Szczegółowy opis rozliczenia:
Stawka godzinowa DE: 10,45 euro (od 01.07.2022)
Kurs euro dla III kwartału 2022 roku dla DE zgodny z art. 107 rozporządzenia EEG 574/72: 4,64846 zł
Czas pracy wg przepisów DE: 24h 54min
Rozliczenie płacy w DE: 10,45 * 4,64846 * [24 + (54/60)] = 1209,53
Wynagrodzenie kierowcy z umowy o pracę: 3010 zł
Norma godzin pracy dla miesiąca sierpnia: 176 h
Stawka godzinowa PL: 3010 / 176 = 17,102
Rozliczenie pracy wg przepisów PL: 25h 51min
Rozliczenie płacy w PL: [25 + (51/60)] * 17,102 = 442,09
Podsumowanie: 1209,53 – 442,09 = 767,44
W analogiczny sposób, zgodnie z aktualnymi stawkami dla danego kraju, program rozlicza pozostałe odcinki zagraniczne, dzięki czemu użytkownicy programu Tachospeed mogą być spokojni o rozliczanie należnego wynagrodzenia kierowcy.
Jak utworzyć konto na platformie IMI?
Aby utworzyć konto na platformie IMI, z poziomu którego możliwe będzie przygotowywanie deklaracji delegacyjnych, zachęcam do obejrzenia specjalnie przygotowanego materiału od ELA (European Labour Authority) znajdującego się pod tym adresem (tworzenie konta od około 47 minuty filmu):
Po utworzeniu konta należy pamiętać o zbudowaniu własnej bazy zatrudnionych kierowców:
Przy dodawaniu każdego kierowcy niezbędne będzie podanie wymaganych danych m.in. takich jak:
- numer prawa jazdy,
- rodzaj używanego dokumentu do potwierdzenia tożsamości (paszport lub dowód osobisty, numer dokumentu),
- od kiedy umowa o pracę.
Zgłoszenie możemy dedykować więcej niż na 1 kraj na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy:
Serdecznie zapraszamy na nasze szkolenia m.in. z tematyki związanej z Pakietem Mobilności w formie teoretycznie-praktycznej połączonej z programem Tachospeed. Plan szkolenia wraz z ceną znajdą Państwo pod poniższym adresem:
Autor:
Sebastian Słaby
Ekspert branży transportowej
